ХХ ҒАСЫРДЫҢ ЕКІНШІ ЖАРТЫСЫНДАҒЫ БІЛІМ БЕРУ РЕФОРМАЛАРЫ ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАННЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КАДРЛАРЫ

Аңдатпа

Мақаланың негізгі мақсаты – Қазақстан мен оның батыс өңірінде ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кеңестік білім беру жүйесінің дамуын талдау. Зерттеудің басты құндылығы аталған тарихи кезеңнің білім беру саласы үшін маңызды екенін көрсетеді. Дәл осы жылдары маңызды нормативтік құжаттар қабылданды, дамудың және проблемалық оқытудың негізі қаланды, оқытудың жаңа әдістері жасалды. Салыстырмалы тарихи, статистикалық және логикалық әдістерді қолдану нәтижесінде зерттеу тақырыбының негізгі аспектілері ашылды. Мақалада педагогикалық қызметтің ерекшеліктеріне және білім беру саласының жекелеген өкілдерінің қосқан үлесіне ерекше назар аударылады. Соның арқасында мемлекеттік білім беру бағдарламалары, атап айтқанда жалпыға бірдей міндетті орта білімге көшу іске асырылды, оның маңызды көрсеткіші жаңа бағдарламаларды игеру және оқушылардың үлгерімін жақсарту болды. Қойылған міндеттерге байланысты мақалада Батыс Қазақстан облысы Орал қаласының мектептері бойынша білім алушылардың үлгеріміне сапалы талдау жүргізілді. Өйткені Қазақстанның білім беру саласының жалпы жағдайы өңірлердің қызметіне байланысты болды. Жаңа бағдарламаларды игерудің жақсы нәтижелері Батыс Қазақстан мұғалімдерінің тегі бойынша деректері келтірілген, кадрларды қайта даярлау және жаңашыл педагогтардың тәжірибесін жинақтау мәселелері қамтылған. Жүргізілген зерттеудің нәтижесі – кеңестік кезеңдегі білім беру жүйесін дамытудың негізгі үрдістерін анықтау, білім берудегі реформаны жүйе ретінде қарау, сондай-ақ оның оң және теріс жақтарын айқындау және Батыс Қазақстан облысының білім беру реформаларын жалпы одақтық және республикалық реформалардың ажырамас бөлігі ретінде жариялау, оның жетістіктері мен қайшылықтарын айқындау. Білім беру жүйесіндегі қазіргі заманғы талаптарға сәйкес өзгерген нысандағы міндеттер мен проблемалар қазіргі таңда да өзекті болып қала береді. Осыған сүйене отырып, тарихи зерттеу нәтижелерін қолдану аясы – білім берудің заманауи жүйесі деген қорытынды жасауға болады. Тарихи талдау ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кеңестік білім беру жүйесі мен тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесінің міндеттері арасында салыстыру  жүргізуге мүмкіндік береді, өйткені  барлық тарихи кезеңдерді дамытудың негізгі мақсаты – білім беру жүйесін дамытудың жоғары деңгейін көрсету.